Những năm gần đây, cùng với sự quan tâm hỗ trợ của trung ương, của tỉnh cũng như nỗ lực của chính quyền địa phương, nhiều công trình trọng điểm đã được triển khai trên địa bàn huyện Ninh Sơn. Qua đó, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng cũng như tạo động lực để các thành phần kinh tế từng bước phát triển.
Trên địa bàn huyện Ninh Sơn hiện có 30 dự án đang được triển khai thi công, liên quan đến các lĩnh vực giao thông, thủy lợi, thủy điện, đô thị gồm: Dự án Hệ thống thủy lợi Tân Mỹ, Dự án Hồ chứa nước Sông Than, Dự án Đường cao tốc Bắc - Nam, Dự án Nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 27... Với chức năng nhiệm vụ được giao, thời gian qua, UBND huyện Ninh Sơn đã chủ động phối hợp với các ngành liên quan trong việc đẩy nhanh công tác khảo sát, thẩm định để triển khai hiệu quả công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) các dự án trên địa bàn để bàn giao cho nhà thầu triển khai theo kế hoạch đề ra.
Các đơn vị thi công huy động trang thiết bị, nhân lực đẩy nhanh tiến độ Dự án Nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 27.
Công tác bồi thường, GPMB các dự án đến thời điểm này đã được huyện triển khai và đạt được những kết quả tích cực, cơ bản đáp ứng được tiến độ triển khai của các dự án. Tuy nhiên, vẫn còn một số dự án công tác giải GPMB chậm tiến độ, nguyên nhân chủ yếu do công tác quản lý đất đai của một số xã trước đây chưa chặt chẽ; việc xác định nguồn gốc đất, chủ sở hữu hợp pháp, diện tích, ranh giới của khu đất giữa thực địa và hồ sơ địa chính mất nhiều thời gian để đối chiếu, xác minh. Chính điều này đã dẫn đến khi hội đồng bồi thường GPMB tiến hành áp giá, bồi thường hoặc hỗ trợ di dời tái định cư gặp khó khăn. Đơn cử, Dự án Hồ chứa nước Sông Than nằm trên địa bàn xã Hòa Sơn do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh làm chủ đầu tư, quy mô dung tích trên 85 triệu m3 nước, tổng mức đầu tư trên 1.000 tỷ đồng bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2018-2022. Khi hoàn thành sẽ đảm bảo phục vụ nước tưới cho 4.500 ha đất canh tác và nước sinh hoạt ổn định cho 20.000 hộ dân vùng hạ lưu và khu vực phía Nam của tỉnh. Tuy nhiên, mặc dù được bố trí vốn đầy đủ, kịp thời, nhưng đến thời điểm hiện nay tổng khối lượng thi công dự án chỉ đạt gần 50% theo kế hoạch đề ra.
Tiến độ công trình chậm được xác định do nhiều nguyên nhân, trong đó công tác bồi thường, GPMB tuy được địa phương triển khai quyết liệt nhưng vẫn còn vướng do người dân chưa chấp nhận giá đất đền bù. Đến nay, còn khoảng 15 hộ trong lòng hồ chưa chịu giao đất để bàn giao mặt bằng thi công công trình. Trước thực trạng trên, UBND huyện Ninh Sơn tiến hành vận động các hộ còn lại đến nhận tiền và bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án theo đúng tiến độ. Trước mắt, huyện tiếp tục tổ chức hướng dẫn, giải thích tường tận các vấn đề người dân còn băn khoăn, thắc mắc liên quan đến chính sách kiểm kê, áp giá đền bù, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất phục vụ đầu tư các dự án công trình cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo đúng quy định của pháp luật.
Dự án đường cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn huyện Ninh Sơn dài 8,3 km với tổng diện tích đất thu hồi 55 ha. Trong đó, đất của hộ gia đình, cá nhân là 254 hộ, với diện tích thu hồi gần 45 ha; đất của Trung tâm Dịch vụ Giống cây trồng vật nuôi và thủy sản Ninh Thuận quản lý hơn 1,1 ha và đất của xã quản lý 8.9 ha. Để bàn giao mặt bằng theo đúng tiến độ, huyện Ninh Sơn đã ban hành quyết định thu hồi đất và quyết định phương án bồi thường hỗ trợ cho các hộ bị thu hồi đất với tổng số tiền trên 46 tỷ đồng. Hiện nay, chỉ còn 5 hộ chưa nhận tiền đền bù do yêu cầu hỗ trợ chuyển đổi nghề nhưng không nằm trong quy định pháp luật nên chưa thể tiến hành.
Ông Đỗ Thanh Liêm, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Ninh Sơn cho biết: Các dự án đang được triển khai trên địa bàn có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Thời gian qua, huyện chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức triển khai các quy định, chính sách về bồi thường, GPMB của Nhà nước đến với người dân. Đồng thời, trực tiếp đối thoại và đã tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao của đa số hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án. Chính vì vậy, mặt bằng của hầu hết các dự án trên địa bàn được bàn giao đúng tiến độ, nhìn chung các khó khăn đến nay cơ bản đã được giải quyết.
Thời gian tới, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, huyện Ninh Sơn sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành liên quan làm tốt công tác xét nguồn gốc đất, lập và trình thẩm định phương án bồi thường thu hồi đất, giải quyết dứt điểm tồn tại vướng mắc, nhất là những vướng mắc kéo dài. Tăng cường công tác tuyên truyền để người dân, nhất là những hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án hiểu, thực hiện tốt chủ trương của Nhà nước trong việc thu hồi đất, bồi thường, GPMB; phấn đấu hạn chế tối đa việc phải tổ chức cưỡng chế thu hồi đất tại các dự án. Bên cạnh đó, UBND huyện tăng cường công tác giám sát thi công công trình đảm bảo tiến độ và chất lượng. Đồng thời, yêu cầu các nhà thầu cần thống nhất các phương án, xây dựng đồng bộ kế hoạch, huy động nguồn nhân lực, máy móc thực hiện đảm bảo các hạng mục thi công trong thời gian tới để người dân sớm được hưởng lợi từ công trình.