Đó là một mốc son vô giá làm thành kỷ niệm sâu sắc của Tạp chí. Từ đó, nhận thức rõ trách nhiệm và vinh dự mà Bác đã dành cho, lớp lớp các thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên của Tạp chí suốt 50 năm qua không ngừng cố gắng vượt qua khó khăn, có cả những hiểm nguy, bám sát cơ sở và người lao động, kịp thời phản ánh các hoạt động đa dạng của ngành Xây dựng qua các thời kỳ.
Trong suốt thời gian ấy, từ một tập san khổ nhỏ, đến nay Tạp chí Xây dựng được đánh giá là tạp chí khoa học có uy tín hàng đầu của Ngành, được bạn đọc trân trọng trong làng Báo chí Cách mạng Việt Nam. Đó là kết quả lao động miệt mài với lòng say mê nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên nối tiếp nhau, dưới sự chỉ đạo sát sao, sự quan tâm và giúp đỡ trực tiếp và hiệu quả của Ban cán sự Đảng, của các đ/c lãnh đạo Bộ Xây dựng, CĐXDVN, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TT&TT và của các cơ quan, đơn vị trong và ngoài ngành Xây dựng.
Trở thành Tập san Xây dựng, ngay từ những ngày đầu (1961), đã phản ánh không khí lao động hăng say xây dựng đất nước thời kỳ khôi phục kinh tế, thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất. Đặc biệt, những năm sau đó trong thời kỳ giặc Mỹ bắn phá miền Bắc, cán bộ phóng viên luôn bám trụ chiến đấu vừa kịp thời thông tin, tuyên truyền, đảm bảo Tập san ra đều đặn và có chất lượng. Bao nhiêu câu chuyện về thời kỳ đầu gian khó mà oanh liệt ấy của Tập san đã được các bậc lão thành kể lại, in sâu trong lòng các thế hệ cán bộ phóng viên kế tiếp làm thành truyền thống vẻ vang của Tạp chí.
Giai đoạn Đổi mới và phát triển (1987- đến nay). Đất nước đổi mới, mở cửa, hội nhập, Tạp chí Xây dựng bước vào giai đoạn phát triển mới. Năm 1999, tách khỏi NXB Xây dựng, trở thành đơn vị sự nghiệp. Tiếp nối truyền thống, Tạp chí liên tục cải tiến và đổi mới nội dung, hình thức khẳng định vị thế hàng đầu của một tạp chí khoa học chuyên ngành Xây dựng trên phạm vi cả nước. Tổ chức bộ máy được hoàn thiện. Đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên không ngừng được tăng cường, Tạp chí luôn bám sát các nhiệm vụ trọng tâm của Ngành, mở nhiều chuyên mục mới, kịp thời tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của Ngành.
Trong những năm gần đây, qua thực tiễn cho thấy, 3 khối nội dung cơ bản của Tạp chí Xây dựng luôn bám sát các nhiệm vụ trọng tâm của Ngành là: Khoa học quản lý với thực tiễn; Khoa học công nghệ với chuyển giao và DN; Sản phẩm với thị trường là nền tảng để Tạp chí đứng vững và phát triển trong cạnh tranh của kinh tế thị trường và hội nhập.
Thực tế cũng chỉ ra rằng, nếu 2 khối đầu là nền tảng phát triển bản chất truyền thống của một tạp chí khoa học chuyên ngành, hàn lâm thì khối thứ 3 lại gắn liền với hoạt động SXKD, thị trường và đời sống lao động ngành Xây dựng, được thể hiện bằng ngôn ngữ báo chí thông qua hệ thống các chuyên đề thiết thực từ thực tiễn hoạt động phong phú, hơn nữa còn được dịch sang tiếng Anh để bước vào hội nhập quốc tế trước hết tại Việt Nam.
Khối nội dung về khoa học quản lý nhà nước ngành Xây dựng tập trung vào vấn đề xây dựng quy phạm pháp luật xây dựng, chính sách xây dựng và đưa quy phạm pháp luật vào cuộc sống. Đây là diễn đàn của khoa học quản lý, nơi các chuyên gia, nhà khoa học và những người quan tâm đến lĩnh vực khoa học quản lý trao đổi, xây dựng các cơ sở khoa học trên cơ sở phản hồi từ thực tiễn thông qua các hoạt động tác nghiệp của phóng viên để không ngừng hoàn thiện các chính sách và văn bản quy phạm pháp luật xây dựng.
Khối khoa học công nghệ tập hợp các bài báo khoa học (được Hội đồng Khoa học thẩm định theo chuẩn mực của một bài báo khoa học quốc tế), liên quan đến các lĩnh vực hoạt động xây dựng trong và ngoài ngành từ kiến trúc, quy hoạch, hạ tầng, nhà ở, VLXD đến chất lượng công trình xây dựng thỏa mãn các tiêu chí: Mới về thông tin, tạo diễn đàn thúc đẩy sáng tạo; hiện thực, nghĩa là có khả năng áp dụng và định hướng phát triển trong thực tiễn chuyển giao công nghệ vào SXKD và đào tạo nguồn nhân lực xây dựng.
Khối DN, sản phẩm với thị trường tập trung phản ánh các hoạt động đa dạng trong thực tế SXKD của Ngành trên khắp mọi miền đất nước. Đây là khối thông tin mà Tạp chí đặc biệt chú trọng đổi mới để chủ động hội nhập với thị trường xây dựng và thị trường báo chí. Trên cơ sở khối nội dung này, nhiều hoạt động đã được tổ chức, nâng cao uy tín của Tạp chí Xây dựng trong xã hội, như tổ chức hội thảo, xuất bản, đặc biệt là tổ chức sự kiện mà sự kiện bình chọn và trao Cúp vàng chất lượng xây dựng Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức năm 2010 là một ví dụ.
Phía trước, để tham gia thị trường và hội nhập quốc tế, nhiều khó khăn, thách thức đặt ra. Tạp chí Xây dựng nhận thức rõ sự cần thiết phải chủ động đổi mới trên cơ sở thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích và quy ước đạo đức nghề nghiệp báo chí, trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân của nhà báo cách mạng. Đồng thời bằng nhiều biện pháp sáng tạo, hiệu quả, thiết thực quyết tâm nâng cao chất lượng để phát huy truyền thống tốt đẹp mà các thế hệ đi trước đã nỗ lực gây dựng, cũng như không làm mất niềm tin mà bạn đọc luôn dành cho Tạp chí Xây dựng.
TS.KTS Nguyễn Quốc Thông
Tổng biên tập Tạp chí Xây dựng