Ngày 5/1/2023, Bộ Xây dựng tổ chức Hội đồng Tư vấn đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện Nhiệm vụ “Nghiên cứu sử dụng và xây dựng tiêu chuẩn xỉ phốt pho lò điện cho xi măng và bê tông” (mã số RD 30-21) do nhóm nghiên cứu Viện Vật liệu xây dựng thực hiện. Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và công nghệ và môi trường Lê Minh Long - Chủ tịch Hội đồng, chủ trì cuộc họp.
Toàn cảnh cuộc họp nghiệm thu
Trình bày với Hội đồng về lý do, sự cần thiết của đề tài cũng như các nội dung nghiên cứu, ThS. Nguyễn Văn Đoàn - Chủ nhiệm Nhiệm vụ cho biết: trên thế giới, xỉ phốt pho chủ yếu được thu hồi theo công nghệ làm lạnh nhanh bằng nước, thu hồi xỉ ở dạng hạt, loại xỉ này có hoạt tính thủy lực tốt nên được sử dụng làm phụ gia khoáng cho sản xuất xi măng và bê tông. Tại Việt Nam, việc nghiên cứu, sử dụng xỉ phốt pho chưa được quan tâm nghiên cứu, chưa xây dựng tiêu chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật liên quan cho việc sử dụng xỉ làm phụ gia khoáng cho quá trình sản xuất xi măng và bê tông. Hiện nay, lượng xỉ phát thải hàng năm chủ yếu vẫn được tồn trữ ở các bãi chứa; một phần nhỏ lượng xỉ được các nhà máy xi măng thu mua hoặc xuất khẩu, song khối lượng không đáng kể. Các phế thải xỉ từ công nghiệp sản xuất phốt pho vàng ở nước ta đang tạo áp lực lớn cho môi trường, và chiếm diện tích đất tồn chứa ngày càng lớn. Do đó, việc nghiên cứu để xử lý và tái sử dụng xỉ phốt pho vàng làm phụ gia khoáng cho sản xuất xi măng và bê tông là một nhiệm vụ cấp bách cần thực hiện. Xuất phát từ nhu cầu thực tế, năm 2021, Bộ Xây dựng đã giao Viện Vật liệu xây dựng làm cơ quan chủ trì Nhiệm vụ nêu trên.
Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu đề ra, nhóm tác giả đã nghiên cứu tổng quan về sử dụng xỉ phốt pho cho sản xuất xi măng và bê tông trên thế giới và ở Việt Nam; khảo sát, đánh giá công nghệ sản xuất và tính chất của xỉ phốt pho lò điện, khả năng sử dụng làm phụ gia khoáng để sản xuất xi măng và sản xuất bê tông; xây dựng dự thảo Tiêu chuẩn quốc gia xỉ phốt pho lò điện nghiền mịn cho sản xuất xi măng và bê tông, Hướng dẫn sử dụng xỉ phốt pho làm phụ gia khoáng cho sản xuất xi măng và bê tông.
Theo ThS. Nguyễn Văn Đoàn, việc nghiên cứu xử lý và tái sử dụng phế thải xỉ phốt pho làm vật liệu xây dựng là lĩnh vực còn mới ở nước ta; do đó, nhóm tác giả kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét, sớm trình ban hành tiêu chuẩn quốc gia về xỉ phốt pho nghiền mịn làm phụ gia khoáng cho xi măng và bê tông để có thể ứng dụng xỉ phốt pho vào thực tế. Do xỉ phốt pho có hoạt tính thủy lực tốt, khi sử dụng làm phụ gia khoáng nghiền mịn cho sản xuất xi măng, bê tông có giá trị kinh tế cao, các tác giả kiến nghị không nên sử dụng loại xỉ này cho sản xuất các loại vật liệu xây dựng khác.
Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng đánh giá cao tính cấp thiết, ý nghĩa thực tiễn của đề tài. Theo Hội đồng, nhóm nghiên cứu đã tích cực tham khảo tài liệu trong nước và quốc tế có liên quan đến nội dung nghiên cứu, áp dụng những phương pháp nghiên cứu khoa học, phù hợp. Báo cáo tổng kết có nội dung đảm bảo chất lượng; hồ sơ nghiệm thu đầy đủ theo quy định. Bên cạnh đó, Hội đồng cũng góp một số ý kiến về thống nhất thuật ngữ, tài liệu tham chiếu (đối với dự thảo tiêu chuẩn); cho ý kiến chuyên môn để nhóm nghiên cứu lược bớt một số nội dung không phù hợp vận dụng ở Việt Nam.
Kết luận cuộc họp, Chủ tịch Hội đồng Lê Minh Long bổ sung một số ý kiến và đề nghị nhóm nghiên cứu sớm hoàn thiện Báo cáo tổng kết và các sản phẩm Nhiệm vụ, trình lãnh đạo Bộ Xây dựng xem xét, quyết định.
Hội đồng Tư vấn Bộ Xây dựng nhất trí nghiệm thu kết quả thực hiện Nhiệm vụ của nhóm tác giả Viện Vật liệu xây dựng, với kết quả xếp loại Khá.