Bộ Xây dựng nhận được văn bản số 4380/UBND-CN ngày 01/4/2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đề nghị hướng dẫn, giải quyết khó khăn trong việc thực hiện Đề án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo của tỉnh Thanh Hóa.
Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng đã có công văn 1800/BXD-QLN có ý kiến như sau:
Tại điểm b khoản 5 Mục III Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 18/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 quy định: “Đối tượng thụ hưởng dự án không bao gồm các hộ đã được hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 và các chương trình, đề án, chính sách khác”.
Tại điểm a, điểm b khoản 2 Điều 1 và khoản 3 Điều 3 Thông tư số 01/2022/TT-BXD ngày 30/6/2022 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 quy định:
“- Đối tượng áp dụng là hộ nghèo, hộ cận nghèo (theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025) trong danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo do Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý, đang cư trú trên địa bàn huyện nghèo và là hộ độc lập có thời gian tách hộ đến khi Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 có hiệu lực thi hành tối thiểu 03 năm.
- Đối tượng thụ hưởng hỗ trợ nhà ở không bao gồm các hộ đã được hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 và các chương trình, đề án, chính sách khác.
- Chưa được hỗ trợ nhà ở từ các chương trình, đề án, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội hoặc tổ chức xã hội khác”.
Như vậy, các trường hợp hộ nghèo, hộ cận nghèo đã được hỗ trợ nhà ở theo các chính sách khác (như Quyết định số 134/2004/QĐ-TTg ngày 20/7/2004 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg ngày 12/12/2008 của Thủ tướng Chính phủ) thì không thuộc diện được hỗ trợ theo Quyết định số 90/QĐ-TTg và Thông tư số 01/2022/TT-BXD.
Các quy định nêu trên là để quy phạm hóa nguyên tắc mỗi đối tượng chính sách chỉ được hỗ trợ về nhà ở một lần. Do đó, trong tình hình kinh tế của đất nước hiện nay, đề nghị trước mắt tập trung hỗ trợ cho nhóm đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa được hỗ trợ về nhà ở để đảm bảo tính công bằng.
Mặt khác, công tác chăm lo cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn cũng là nhiệm vụ thường xuyên được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, chính quyền các cấp cùng nỗ lực triển khai các hoạt động nhằm góp phần cùng Đảng và Nhà nước thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội. Mặt trận Tổ quốc đã vận động xây dựng quỹ “Vì người nghèo”, hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết và thực hiện tốt các hoạt động nhân đạo, từ thiện khác nhằm hỗ trợ, giúp đỡ, chăm lo cho người nghèo, gia đình chính sách, các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn. Do đó, đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa phối hợp với Mặt trận Tổ quốc tỉnh Thanh Hóa xem xét, giải quyết theo thẩm quyền việc hỗ trợ về nhà ở cho các trường hợp hộ nghèo, hộ cận nghèo đã được hỗ trợ nhà ở nhưng đến nay đã hư hỏng, dột nát như đề nghị của UBND tỉnh Thanh Hóa.
Tại khoản 3 Điều 6 Thông tư số 01/2022/TT-BXD quy định: “Sau 03 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được báo cáo của Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban nhân dân cấp huyện tổng hợp và phê duyệt danh sách báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Trường hợp phải điều chỉnh lại danh sách thì phải phê duyệt lại và báo cáo ngay cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh”.
Như vậy, trường hợp phát sinh mới một số hộ nghèo, hộ cận nghèo có khó khăn về nhà ở (do UBND cấp xã quản lý) nhưng nằm ngoài danh sách Đề án đã được phê duyệt thì việc điều chỉnh lại danh sách do UBND cấp huyện phê duyệt lại và báo cáo UBND cấp tỉnh.
Sau khi UBND tỉnh điều chỉnh, phê duyệt lại Đề án, Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp số liệu Đề án của tỉnh (cũng như số liệu Đề án của các tỉnh khác) để báo cáo cấp có thẩm quyền. Trên cơ sở đó, đảm bảo tổng số vốn ngân sách trung ương cấp để thực hiện các Đề án này không vượt quá 4.000 tỷ đồng đã được phê duyệt theo Quyết định số 90/QĐ-TTg.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 1800/BXD-QLN.