UBND TP Cần Thơ vừa ra quyết định công nhận xã Định Môn (huyện Thới Lai) và xã Thạnh Lợi (huyện Vĩnh Thạnh) đạt chuẩn xã nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu. Như vậy, sau gần 13 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, TP Cần Thơ đã có những xã NTM kiểu mẫu đầu tiên. Đánh dấu chuyển mình trong công cuộc xây dựng NTM và cũng là hình mẫu để các xã trên địa bàn thành phố học tập, rút kinh nghiệm.
Thu hoạch lúa trên “Cánh đồng lớn” thuộc Hợp tác xã Khiết Tâm, xã Thạnh Lợi.
Theo quy định, xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 phải đáp ứng các yêu cầu: đạt chuẩn NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025; thu nhập bình quân đầu người của xã tại thời điểm xét, công nhận xã NTM kiểu mẫu phải cao hơn từ 10% trở lên so với mức thu nhập bình quân đầu người áp dụng theo quy định đối với xã NTM nâng cao tại cùng thời điểm; có ít nhất một mô hình ấp thông minh. Đặc biệt, xã đạt tiêu chí quy định xã NTM kiểu mẫu theo ít nhất một trong các lĩnh vực nổi trội nhất (tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, về giáo dục, về y tế, về văn hóa, về du lịch, về cảnh quan môi trường, về chuyển đổi số, về an ninh trật tự,...) mang giá trị đặc trưng của địa phương.
Là xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu với lĩnh vực nổi trội “cảnh quan môi trường gắn với tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông nghiệp”, ông Nguyễn Văn Toàn, Chủ tịch UBND xã Định Môn, chia sẻ: “Xã có 2 hợp tác xã kiểu mới hoạt động hiệu quả (Hợp tác xã Đồng Tâm và Hợp tác xã Đồng Tiến) góp phần thay đổi nhận thức của người dân từ sản xuất nhỏ lẻ sang tập trung theo hướng hàng hóa. Ngoài ra, Định Môn còn phát triển sản xuất hữu cơ trên nhãn Idor, với diện tích 215ha đảm bảo liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ, được chứng nhận VietGAP và đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc. Hiện xã có 8 ấp đăng ký xây dựng NTM kiểu mẫu về cảnh quan môi trường giai đoạn 2021-2025. Theo đó, các hộ gia đình phải đảm bảo nhà cửa, khuôn viên gia đình, chuồng trại chăn nuôi được chỉnh trang, tu sửa, làm đẹp; vườn tạp được cải tạo thành vườn cây ăn trái, vườn rau, vườn hoa - cây cảnh; tích cực tham gia phong trào vệ sinh môi trường định kỳ của xã, ấp…”.
Xã Thạnh Lợi ghi dấu ấn cho hành trình xây dựng NTM kiểu mẫu với kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn phát triển đồng bộ; thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh từ 60,45 triệu đồng/người/năm (năm 2020) lên 70,91 triệu đồng/người (năm 2022); 100% tuyến đường huyện, đường xã, đường trục ấp, đường trục chính nội đồng được bê tông, nhựa hóa đạt chuẩn theo quy định... Đặc biệt, xã còn xây dựng được mô hình tiêu biểu trong xây dựng NTM kiểu mẫu là mô hình “ấp thông minh” tại ấp D2. Theo đó, tại nhà thông tin ấp và các nơi công cộng đều có mạng wifi miễn phí để người dân có thể truy cập internet để xem tin tức, các văn bản luật, thủ tục hành chính, tham gia giao dịch hành chính... Qua điều tra tổng số 532 hộ dân trên địa bàn ấp sử dụng điện thoại thông minh 1.681/1.806 người, đạt tỷ lệ 93,1%...
Giữ vững thành quả
Được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu là thành quả vượt bậc của các xã. Tuy nhiên, việc giữ vững và nâng chất các tiêu chí NTM kiểu mẫu dự kiến gặp nhiều khó khăn do thu nhập của người dân trên địa bàn các xã còn tương đối thấp nên việc huy động nguồn lực hạn chế. Hiện tại, kinh tế hợp tác ở nông thôn có phát triển, nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu tổ chức lại sản xuất; sự liên kết, hợp tác sản xuất mang lại hiệu quả chưa cao; áp dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, sản xuất nông nghiệp theo hướng sạch và an toàn chậm phát triển...
Từ những thách thức đặt ra, để chủ động các xã vạch lộ trình, lên kế hoạch nâng chất xã NTM kiểu mẫu. Ông Nguyễn Văn Toàn khẳng định: Xã Định Môn tiếp tục phát huy tốt vai trò chủ thể của nhân dân, bám sát phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” làm kim chỉ nam cho quá trình xây dựng NTM bền vững. Vừa qua, việc lấy ý kiến hài lòng của người dân khi xét, công nhận đạt chuẩn NTM đã tạo ra hiệu ứng xã hội rất tốt, giúp chính quyền có cơ sở khi quyết định công nhận đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Mặt khác, những vấn đề người dân chưa hài lòng chính là kênh quan trọng để cấp ủy, chính quyền đưa ra giải pháp, cam kết tiến độ xử lý để đảm bảo xây dựng nâng chất, giữ vững các tiêu chí như kỳ vọng.
Theo ông Bùi Quang Nam, Chủ tịch UBND xã Thạnh Lợi, thời gian tới, Thạnh Lợi tiếp tục tuyên truyền lồng ghép việc nâng chất NTM kiểu mẫu gắn với thực hiện quy chế dân chủ và phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, phong trào thi đua xây dựng gia đình kiểu mẫu, tổ tự quản kiểu mẫu. Bên cạnh đó, do là xã thuần nông, Thạnh Lợi đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp từ chiều rộng sang chiều sâu để nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm. Đồng thời, tổ chức lại sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; chú trọng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, xây dựng các sản phẩm nông nghiệp chủ lực được cấp chứng nhận sản xuất theo các tiêu chuẩn như VietGAP, Global GAP…
Ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, nhấn mạnh: Định Môn và Thạnh Lợi sẽ là hình mẫu để các xã khác trên địa bàn thành phố học tập, rút kinh nghiệm. Trong năm 2023, thành phố động viên, khuyến khích và mong muốn phong trào xây dựng NTM kiểu mẫu tiếp tục lan tỏa khắp thành phố. Trong quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu, các xã phải xác định rõ một trong các lĩnh vực nổi trội; mô hình cụ thể, thiết thực gắn tiềm năng, lợi thế của xã mình để làm mô hình mẫu: công nghệ thông tin, phát triển sản xuất, cảnh quan môi trường, hạ tầng nông thôn… Đây cũng là nền tảng để huy động nguồn lực, tranh thủ sự hỗ trợ của cấp thành phố, huyện trong hoàn thành các tiêu chí NTM kiểu mẫu.