Công ty mẹ - Tập đoàn và các tổng công ty thành viên triển khai thành công chương trình phát triển nhà ở của Tập đoàn đến năm 2015 với mục tiêu hoàn thành 12,5 triệu m2 sàn nhà ở tại các dự án khu đô thị mới thuộc các vùng kinh tế trọng điểm, trong đó có 10% là nhà ở xã hội.
Nền tảng vững chắc
Tổng kết 10 năm đổi mới và phát triển của Tổng Công ty Ðầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) theo mô hình Tập đoàn kinh tế Nhà nước (tháng 6-2000 - tháng 6-2010) đã rút ra ba bài học thành công:
- Thứ nhất: Xây dựng mô hình khu đô thị mới đồng bộ, hiện đại gắn liền với phát triển nhà ở (chủ yếu là nhà chung cư giá bán trung bình) có chủ quản lý.
- Thứ hai: Xây dựng mô hình một Tổng công ty Nhà nước trong lĩnh vực đầu tư các dự án đô thị và nhà ở theo phương thức kinh doanh, theo quan điểm kết hợp kinh doanh và phục vụ, bảo đảm chất lượng tăng trưởng và bảo đảm tích luỹ vốn chủ sở hữu.
- Thứ ba: Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý trong lĩnh vực đầu tư dự án đô thị và nhà ở chuyên sâu, dám nghĩ, dám làm với tinh thần sáng tạo hoàn thành nhiệm vụ.
Ba bài học thành công nêu trên là kết quả thực hiện định hướng chiến lược do Ðảng bộ Tổng Công ty Ðầu tư phát triển nhà và đô thị đã vận dụng sáng tạo các Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 và Trung ương 9 (khóa IX) và Nghị quyết Ðại hội lần thứ X của Ðảng vào tình hình thực tế của Tổng công ty trong suốt quá trình mười năm phát triển.
Ba bài học trên đây được đúc kết từ thực tiễn những kết quả bước đầu trong lĩnh vực phát triển nhà ở tại Hà Nội với sáu dự án khu đô thị mới nằm tại vùng ven thành phố; những nơi hạ tầng đô thị yếu kém nay đã trở thành những khu đô thị đồng bộ, khang trang, xanh - sạch - đẹp thu hút hàng vạn người dân đến định cư, trong đó có khu đô thị Linh Ðàm với quy mô 200 ha đã được công nhận là Khu đô thị kiểu mẫu, công trình gắn biển chào mừng kỷ niệm "1000 năm Thăng Long - Hà Nội".
Ðiều quan trọng hơn là từ những kết quả trên, mô hình khu đô thị mới thực hiện thành công ở Hà Nội đã có sức hấp dẫn, bước đầu lan tỏa ra hơn 20 địa phương là các tỉnh, thành phố ở cả ba miền: bắc, trung, nam với 43 dự án khu đô thị mới có quy mô hơn 5.500 ha đất đã và đang nghiên cứu lập quy hoạch để triển khai xây dựng, bảo đảm cung cấp cho thị trường khoảng 20 triệu m2 sàn nhà ở.
Ðồng thời, với quá trình phát triển các dự án đô thị và nhà ở theo phương thức kinh doanh, bước đầu đã đáp ứng nhu cầu nhà ở cấp bách của Thủ đô Hà Nội, ngay cả trong giai đoạn thị trường bất động sản ở nước ta do chịu ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới, trở nên trầm lắng. Trong 10 năm qua, HUD đã cung cấp ra thị trường Hà Nội khoảng ba triệu m2 sàn nhà ở, chủ yếu là nhà chung cư giá bán trung bình, tập trung tại sáu khu đô thị mới là Linh Ðàm, Ðịnh Công, Pháp Vân - Tứ Hiệp, Mỹ Ðình II, Văn Quán và Việt Hưng với quy mô khoảng 600 ha, trong đó bốn dự án đã thực hiện bàn giao 20% quỹ đất ở không bồi hoàn, tương đương gần 20 ha để xây dựng nhà ở xã hội.
Theo phương châm kết hợp giữa đầu tư và kinh doanh, bám sát nhu cầu thị trường nhà ở để phục vụ các đối tượng là người lao động, đội ngũ cán bộ, công nhân, lao động có nhu cầu về nhà ở; nhờ đó HUD đã tạo ra khả năng phát triển liên tục cũng như khả năng tích luỹ cho doanh nghiệp với vốn Nhà nước tăng 30 lần so với thời điểm năm 2000 thành lập Tổng công ty.
Quá trình phát triển theo mô hình Tổng công ty Nhà nước từ năm 2000 đến năm 2009 qua hai giai đoạn: giai đoạn đầu từ 2000 đến năm 2005, hoàn thành kế hoạch cổ phần hóa các công ty con thành viên, chuyển Công ty Dịch vụ và nhà ở và khu đô thị thành Công ty TNHH một thành viên (HUDS) để thực hiện nhiệm vụ dịch vụ đô thị và nhà ở theo phương châm kết hợp dịch vụ và kinh doanh. Giai đoạn hai từ năm 2006 đến năm 2009, chuyển sang hoạt động theo mô hình Công ty mẹ - Công ty con, HUD đã hình thành thêm 12 công ty con, nâng tổng số lên thành 19 công ty con do công ty mẹ chi phối. Trong giai đoạn này, vốn chủ sở hữu của cả công ty mẹ và công ty con đều có bước phát triển vượt bậc, đạt các tiêu chí cơ bản để trở thành Tập đoàn HUD hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con với bốn nguyên tắc cơ bản:
1. Phát huy quyền chủ động hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty con, quan hệ giữa công ty mẹ và công ty con là quan hệ bình đẳng.
2. Công ty mẹ là chủ thể, vừa tăng cường năng lực nội tại để mở rộng sản xuất, kinh doanh, vừa phát huy vai trò dẫn dắt các công ty con tham gia vào kế hoạch đầu tư theo nhiệm vụ chính của Tập đoàn.
3. Công ty mẹ là đại diện sở hữu Nhà nước, giữ vai trò chủ lực thực hiện định hướng phát triển của Tập đoàn theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
4. Hệ thống quản trị doanh nghiệp của Tập đoàn được kiện toàn về năng lực quản trị kinh doanh, phương châm không ngừng nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh.
Bốn nguyên tắc nêu trên là cơ sở vững chắc bảo đảm Ðảng bộ Tổng Công ty Ðầu tư phát triển nhà và đô thị phát huy vai trò lãnh đạo và chỉ đạo Tập đoàn HUD tiếp tục thực hiện đúng định hướng của Ðảng và Nhà nước trong lĩnh vực phát triển đô thị và nhà ở.
Hướng mạnh về cơ sở
Ðảng bộ Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị xác định: Hướng mạnh về cơ sở để phục vụ phát triển nhà ở theo mô hình đầu tư xây dựng khu đô thị mới đồng bộ, hiện đại với các công trình hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, công viên cây xanh, thương mại và các công trình nhà ở theo tiêu chuẩn của khu đô thị kiểu mẫu, tạo sự hấp dẫn, thu hút người dân đến định cư. Phát triển đa dạng các loại hình nhà ở theo quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành để đáp ứng nhu cầu của xã hội và điều kiện thu nhập của các tầng lớp dân cư, tập trung phát triển nhà ở chung cư cao tầng có giá bán trung bình, có chủ quản lý.
Ðịa bàn phát triển nhà ở tại cả ba miền bắc, trung, nam, tại các khu kinh tế trọng điểm của các tỉnh, thành phố để đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân. Tham gia chương trình cải tạo nâng cấp các khu chung cư đang xuống cấp để nâng cao điều kiện sống cho người dân đô thị. Thực hiện các nhiệm vụ kinh tế xã hội, giúp các địa bàn kinh tế khó khăn phát triển lĩnh vực nhà ở, tạo điều kiện đóng góp vào quá trình đô thị hóa của địa phương.
Tích cực tham gia chương trình xây dựng nhà ở xã hội của Chính phủ gắn với các dự án khu đô thị mới do Tập đoàn đầu tư để phục vụ công nhân các khu công nghiệp, khu kinh tế trọng điểm quốc gia và nhà ở phục vụ người có thu nhập thấp tại các đô thị.
Nâng cao chất lượng thiết kế nhà ở, tổ chức không gian kiến trúc, cơ cấu căn hộ, chất lượng thi công xây dựng, sử dụng vật liệu phù hợp với môi trường và điều kiện khí hậu Việt Nam. Áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực nhà ở, vận dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường, bảo đảm yêu cầu phát triển bền vững đối với các dự án nhà ở.
Tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ tại các khu đô thị mới do Tập đoàn làm chủ đầu tư. Dịch vụ đô thị phải được xem là một yêu cầu cấp thiết và thường xuyên trong phát triển đô thị để khẳng định thương hiệu HUD "kết hợp giữa kinh doanh và phục vụ" thể hiện quan điểm thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Ðể đáp ứng nhu cầu vốn đầu tư cho chương trình phát triển của Tập đoàn, Ðảng bộ xác định trọng tâm là chương trình phát triển nhà ở, phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm là 15%. Xây dựng chiến lược tài chính đầu tư gắn với chương trình phát triển nhà ở. Phấn đấu đến hết năm 2011, vốn chủ sở hữu Tập đoàn đạt 8.170 tỷ đồng, đến hết năm 2015 đạt 20.000 tỷ đồng, trong đó công ty mẹ đạt mức tích luỹ bằng 70%. Công ty mẹ - Tập đoàn thực hiện chức năng đầu tư dự án, chuyển một phần sang lĩnh vực đầu tư tài chính dưới hình thức đầu tư vốn vào các công ty để bảo đảm tỷ lệ chi phối, đáp ứng yêu cầu thực hiện chiến lược phát triển nhà ở của Tập đoàn. Phấn đấu tăng tích luỹ vốn chủ sở hữu để tham gia vào chương trình điều tiết vĩ mô và bảo đảm các cân đối của nền kinh tế quốc dân, tham gia chương trình an sinh xã hội.
Tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả của các doanh nghiệp Nhà nước, trên cơ sở tổng kết, rút kinh nghiệm 10 năm đổi mới và phát triển Tổng Công ty HUD theo mô hình Tập đoàn kinh tế Nhà nước. Bám sát các chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước về chuyển đổi doanh nghiệp Nhà nước thành công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu; chuyển quyền đại diện vốn chủ sở hữu về Công ty mẹ - Tập đoàn quản lý, triển khai công tác cổ phần hóa các thành viên của Tập đoàn theo giải pháp lựa chọn, liên kết với nhà đầu tư chiến lược có kinh nghiệm và nhiều tiềm năng, chuẩn bị đủ điều kiện để niêm yết cổ phiếu, giao dịch công khai, minh bạch trên thị trường chứng khoán. Từng bước tái cấu trúc cơ cấu doanh nghiệp trong các lĩnh vực hoạt động đầu tư chủ yếu của Tập đoàn, đồng thời với kế hoạch nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống quản trị doanh nghiệp. Tập trung cải cách thủ tục hành chính, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế, cạnh tranh và phát triển.
Ðảng bộ đơn vị đã lãnh đạo việc thực hiện công tác sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước, tạo được bước phát triển vượt bậc từ Tổng Công ty Ðầu tư phát triển nhà và đô thị đến Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị ngày nay. Thành tựu đã khẳng định chủ trương đúng đắn của Ðảng và Nhà nước về công tác sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước. Ðầu tư phát triển nhà ở và đô thị trong nền kinh tế thị trường là lĩnh vực kinh tế còn mới mẻ ở nước ta. Việc hình thành một tổ chức kinh tế mạnh hoạt động dưới hình thức một Tập đoàn kinh tế Nhà nước, mặc dù là mô hình đang được triển khai thí điểm, nhưng với kinh nghiệm phát triển của các đơn vị thành viên, Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị sẽ phát huy thành quả đạt bước đầu, phấn đấu đáp ứng sự nghiệp phát triển đô thị và nhà ở với vai trò chủ lực của doanh nghiệp Nhà nước, từng bước tham gia điều tiết thị trường nhà ở theo phương châm "kết hợp giữa kinh doanh và phục vụ, lấy phục vụ để phát triển".
Với phương châm phát triển bền vững, là địa chỉ tin cậy của Ðảng, Nhà nước và nhân dân, cán bộ, đảng viên Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị phát huy truyền thống vẻ vang không ngừng vươn lên những đỉnh cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.