Ngày 17/8/2023, Bộ Xây dựng tổ chức Hội đồng nghiệm thu kết quả thực hiện Nhiệm vụ sự nghiệp kinh tế “Công trình công cộng vùng nông thôn đảm bảo yêu cầu thích ứng với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai”, do Viện Kiến trúc quốc gia thực hiện. Phó Vụ trưởng Vụ Quy hoạch kiến trúc Hồ Chí Quang - Chủ tịch Hội đồng chủ trì cuộc họp.
Quang cảnh cuộc họp
Báo cáo Hội đồng, thay mặt nhóm nghiên cứu, ThS.KTS. Nguyễn Quốc Hoàng cho biết, thời gian qua Nhà nước đã có nhiều chương trình, chính sách để đáp ứng yêu cầu thích ứng với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai, bước đầu đã đạt được những thành tựu quan trọng, tuy nhiên thách thức đặt ra vẫn rất lớn. Để giải quyết phần nào thách thức, cần đẩy mạnh đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt là hoàn thiện hệ thống công trình công cộng ở nông thôn, nhất là vùng hay bị ảnh hưởng bão, lũ và vùng thường xuyên bị ngập sâu ở khu vực duyên hải miền Trung và Tây Nam Bộ.
Trong các loại công trình công cộng, hệ thống nhà văn hóa thôn và trường học các cấp là loại công trình luôn có tại khắp các địa phương, từ nông thôn đến thành thị. Thực tế công tác vận hành các loại công trình này đến nay không còn phù hợp với tình hình biến đổi khí hậu, nhất là tại các địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai. Do đó, việc thiết kế sử dụng kết hợp công năng chính với điểm tránh trú bão lụt khi có thiên tai là đặc biệt cần thiết, đảm bảo tính khả thi, tính kinh tế, phù hợp với mức sống và nhu cầu của các địa phương.
Mục tiêu của thiết kế điển hình nhằm chỉnh trang và hoàn thiện hệ thống các công trình công cộng ở nông thôn, qua đó góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, giảm dần khoảng cách giữa nông thôn với đô thị; lồng ghép hệ thống các công trình công cộng ở nông thôn với phòng chống, khắc phục thảm họa khi có các sự cố về thiên tai, biến đổi khí hậu; đảm bảo điều kiện sống ổn định, hài hòa với thiên nhiên và môi trường.
ThS.KTS Nguyễn Quốc Hoàng cho biết, để lựa chọn phương pháp thiết kế điển hình cần dựa vào đặc thù của loại hình, cấu trúc, quy mô công trình, phạm vi áp dụng, điều kiện áp dụng và các yêu cầu riêng của mẫu thiết kế điển hình. Thiết kế điển hình cần phải đủ linh hoạt để có khả năng vận dụng, lắp ghép, tổ hợp theo các yêu cầu đa dạng của từng địa phương và từng đối tượng sử dụng.
Trên cơ sở kết quả điều tra khảo sát, tổng hợp, phân tích đánh giá, đồng thời căn cứ vào định hướng phát triển dân số, phân bố dân cư, quy mô số dân trung bình của các xã, huyện, tỉnh, ở những địa bàn bị chia cắt bởi bão lũ và dự báo nhu cầu phát triển giáo dục, dân trí, Nhiệm vụ đề xuất 4 mẫu thiết kế điển hình trường tiểu học cho khu vực duyên hải miền Trung và khu vực Tây Nam Bộ; 6 mẫu thiết kế điển hình nhà văn hóa thôn kết hợp làm điểm tránh trú bão lụt.
Thông qua Nhiệm vụ, nhóm nghiên cứu cũng kiến nghị cơ quan chức năng tiến hành rà soát và sửa đổi quy chuẩn về trường tiểu học, nhất là đối với các vùng thường xuyên xảy ra thiên tai, để đảm bảo hỗ trợ an toàn cho học sinh, giáo viên, hỗ trợ di dời khẩn cấp. Đối với công trình nhà văn hóa, nhóm kiến nghị nâng cao hiệu quả sử dụng và quản lý các thiết chế văn hoá hiện nay, hoàn thiện thiết chế văn hoá đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá của nhân dân; lồng ghép hoạt động quản lý các lĩnh vực có liên quan đến các thiết chế văn hoá, đặc biệt lĩnh vực phòng chống thiên tai, cứu trợ cứu nạn; có cơ chế, chính sách quan tâm đầu tư, xây dựng, tu sửa các thiết chế văn hoá.
Tại cuộc họp, các chuyên gia phản biện và thành viên Hội đồng cơ bản nhất trí với lý do, sự cần thiết thực hiện Nhiệm vụ; ghi nhận nỗ lực của nhóm nghiên cứu trong quá trình thực hiện các nội dung, yêu cầu theo đề cương đã được phê duyệt; Báo cáo tổng kết đa dạng thông tin và có tính tin cậy cao; các thiết kế điển hình được thực hiện công phu. Bên cạnh đó, Hội đồng góp ý nhóm nghiên cứu cần thống nhất tên gọi khu vực thuộc phạm vi nghiên cứu; làm rõ cơ sở đề xuất về quy mô diện tích công trình văn hóa nông thôn kết hợp điểm trú, tránh bão, lũ; phân tích một số yếu tố liên quan đến quỹ đất như hình thái, diện tích để đề xuất thiết kế điển hình; bổ sung yếu tố văn hóa vùng, miền vào các thiết kế điển hình; cập nhật và viện dẫn những quy định trong các quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan.
Kết luận cuộc họp, Chủ tịch Hội đồng Hồ Chí Quang tổng hợp ý kiến góp ý của các chuyên gia thành viên Hội đồng, đồng thời bổ sung một số ý kiến nhằm đảm bảo nâng cao hơn tính khả thi của các thiết kế điển hình; đề nghị nhóm nghiên cứu tiếp thu đầy đủ, sớm hoàn thiện Báo cáo tổng kết và các sản phẩm của Nhiệm vụ, trình Bộ Xây dựng xem xét theo quy định.
Hội đồng nhất trí bỏ phiếu nghiệm thu Nhiệm vụ, với kết quả đạt loại Khá.