Trong Báo cáo tổng kết đề tài, chủ nhiệm Đề tài, ThS. Nguyễn Văn Đoàn, cho biết hiện nay ở nước ta, vật liệu xây bao gồm hai loại chính là gạch đất sét nung và gạch không nung. Theo số liệu thống kê năm 2009, tổng số vật liệu xây là 23,5 tỉ viên quy tiêu chuẩn, trong đó gạch đất sét nung chiếm 90%, 10% còn lại là gạch không nung. Dự báo đến năm 2020, tổng nhu cầu vật liệu xây ở nước ta là 42 tỉ viên. Để giảm dần tỉ lệ sử dụng gạch đất sét nung nhằm tiết kiệm tài nguyên và giảm ô nhiễm môi trường, Chính phủ đã phê duyệt Chương trình phát triển vật liệu xây không nung đến năm 2020, theo đó, đến năm 2020 gạch không nung chiếm tỉ lệ 30-40%, tương đương 12,6-16,8 tỉ viên, trong đó gạch bê tông nhẹ chiếm 25%, tương đương 3,15-4,2 tỉ viên. Do đó, nhu cầu về vữa xây trát cho gạch không nung ngày càng tăng.
Gạch không nung chủ yếu gồm hai loại: gạch bê tông nặng và gạch bê tông nhẹ. Hiện nay nước ta đã có tiêu chuẩn TCVN 4314:2003 “Vữa xây dựng – Yêu cầu kỹ thuật” quy định các chỉ tiêu kỹ thuật cho vữa dùng để xây và hoàn thiện trong các công trình xây dựng, có tính chất phù hợp cho sử dụng để thi công xây, trát gạch đất sét nung và gạch bê tông nặng. Thực tế thi công cho thấy khi sử dụng tiêu chuẩn này để xây trát cho gạch bê tông nhẹ, tính công tác của hỗn hợp vữa không phù hợp, hỗn hợp vữa bị mất nước nhanh, khó điều chỉnh viên xây, khi trát vữa thường bị sụt, không bám dính tốt với bề mặt tường xây, trong quá trình sử dụng vữa trát thường bị nứt bề mặt, bong tróc khỏi tường. Do tính chất của gạch bê tông nhẹ khác nhiều so với gạch đất sét nung nên vữa xây trát dùng cho loại gạch này cũng cần có một số yêu cầu kỹ thuật khác với vữa xây trát thông thường sử dụng cho gạch đất sét nung, phù hợp với tính chất của gạch bê tông nhẹ và đảm bảo độ bền lâu của vữa trong quá trình sử dụng công trình.
Với mục tiêu nghiên cứu chế tạo vữa có các đặc tính kỹ thuật phù hợp cho việc thi công xây, trát khối xây sử dụng gạch bê tông nhẹ, đề xuất yêu cầu kỹ thuật của vữa cho gạch bê tông nhẹ và xây dựng quy trình sản xuất vữa cho gạch bê tông nhẹ, nhóm tác giả Đề tài đã khảo sát, tìm hiểu thông tin về việc sử dụng và thi công xây trát gạch bê tông nhẹ để xác định các nội dung cần nghiên cứu, hoàn thiện; nghiên cứu lựa chọn cốt liệu và các loại phụ gia phù hợp cho sản xuất vữa xây trát gạch bê tông nhẹ trên cơ sở vừa đáp ứng được yêu cầu nâng cao chất lượng vữa vừa có hiệu quả kinh tế; nghiên cứu xác định tỉ lệ sử dụng hợp lý các loại phụ gia và xi măng để chế tạo các cấp phối vữa xây trát cho gạch bê tông nhẹ, nghiên cứu, đánh giá các tính chất hỗn hợp vữa và vữa rắn chắc; sản xuất và thi công thử nghiệm vữa xây trát cho gạch bê tông nhẹ; đánh giá hiệu quả kinh tế kỹ thuật của vữa xây trát cho gạch bê tông nhẹ so với vữa xây trát thông dụng hiện nay; đề xuất yêu cầu kỹ thuật của vữa cho gạch bê tông nhẹ và lập quy trình sản xuất vữa dùng cho gạch bê tông nhẹ.
Các báo cáo phản biện và ý kiến của các thành viên Hội đồng đều đánh giá báo cáo tổng kết đề tài nghiên cứu có giá trị khoa học và thực tiễn, góp phần cho việc công nghiệp hóa ngành xây dựng của nước nhà. Kết quả nổi bật của nghiên cứu là đã lập được một quy trình công nghệ sản xuất vữa khô trộn sẵn và giá thành sản phẩm hợp lý, đã sản xuất thử nghiệm trên dây truyền công suất 30.000 tấn/năm và đã được sử dụng thử nghiệm (tại công trình tòa nhà đa năng số 7 Trần Phú, Hà Đông, Hà Nội). Báo cáo đã luận giải các kết quả nghiên cứu của đề tài đầy đủ, rõ ràng và có cơ sở khoa học. Tuy nhiên, Hội đồng đã góp ý với nhóm tác giả thực hiện đề tài cần bổ sung phần so sánh, đánh giá các loại vữa sản xuất tại các nhà máy sản xuất bê tông khí chưng áp, trình bày rõ phương pháp thiết kế thành phần cấp phối vữa xây, vữa trát căn cứ vào chất lượng nguyên vật liệu và mác vữa yêu cầu, đồng thời bổ sung thêm quy trình thi công vữa dùng cho gạch bê tông nhẹ.
Kết thúc cuộc họp, Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu – TS. Nguyễn Trung Hòa – nhất trí với các ý kiến của các thành viên Hội đồng, và lưu ý nhóm tác giả tiếp thu ý kiến, chỉnh sửa hoàn thiện đề tài để triển khai áp dụng trong thực tế.
Đề tài đã được nghiệm thu với kết quả xếp loại Xuất sắc.
Thu Huyền