Trình bày lý do, sự cần thiết và tóm tắt nội dung Đề án, đồng chí Nguyễn Văn Phích, Chủ tịch UBND thành phố Rạch Giá cho biết: Rạch Giá là trung tâm hành chính, kinh tế, văn hóa, du lịch - dịch vụ; là đầu mối giao thông giao thương của tỉnh Kiên Giang và của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.Với hệ thống giao thông đường không, đường bộ, đường thủy và đường biển, Rạch Giá đã kết nối thuận lợi với các thành phố từ đất liền tới vùng biên giới, hải đảo, giữ vị trí chiến lược trong hệ thống đô thị quốc gia và hệ thống đô thị vùng ven biển Tây Nam của Tổ quốc. Có những giá trị đặc biệt về di sản văn hóa, lịch sử, thiên nhiên, du lịch đã được Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch và tỉnh Kiên Giang công nhận, Rạch Giá có thế mạnh kinh tế mũi nhọn là thương mại và dịch vụ du lịch đã, đang được khai thác đạt hiệu quả cao, chiếm tỷ trọng hơn 70% tổng sản phẩm xã hội, góp phần đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hơn 15,7% mỗi năm.Trên chặng đường hình thành và phát triển (thị xã Rạch Giá được công nhận là đô thị loại III năm 2004 và trở thành thành phố Rạch Giá năm 2005), với quyết tâm của Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân địa phương, Rạch Giá đã đạt được nhiều chuyển biến lớn về chất cũng như về lượng. Thu nhập bình quân đầu người năm 2012 đạt 44,60 triệu đồng gấp 1,54 lần so với mức bình quân của cả nước. Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp khu vực nội thị thành phố đạt 85,36%.Về cơ bản, thành phố Rạch Giá đã đáp ứng được các tiêu chí của đô thị loại II, căn cứ theo Nghị định số 42/2009/NĐ-CP ngày 7/5/2009 của Chính phủ về việc Phân loại đô thị và Thông tư số 34/2009/TT-BXD ngày 30/9/2009 của Bộ Xây dựng về việc Quy định chi tiết một số nội dung của Nghị định 42/2009/NĐ-CP. Việc nâng loại cho Rạch Giá thành đô thị loại II phù hợp với định hướng quy hoạch của tỉnh Kiên Giang, của vùng ĐBSCL, vùng biển và ven biển Việt Nam thuộc Vịnh Thái Lan.
Nhận xét về Đề án, các ủy viên phản biện và thành viên Hội đồng đều đánh giá đề án đã đáp ứng tốt các mục tiêu nhiệm vụ quy hoạch đề ra, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh kiên Giang và khu vực ĐBSCL.Thành phố đã có những bước tiến rất ngoạn mục như GDP hiện nay đã tăng gấp 4 lần so với GDP năm 2005; là địa phương đi đầu trong chiến lược lấn biển với quy mô tới 1/3 diện tích đô thị, với nhiều công trình xây dựng khang trang, đẹp mắt.Bên cạnh đó, các thành viên Hội đồng cũng đóng góp một số ý kiến để UBND tỉnh nghiên cứu hòan thiện hơn Đề án, nâng cao chỉ tiêu đất giao thông nội thị, cấp nước sinh hoạt. Báo cáo phản biện của Cục hạ tầng Kỹ thuật, Bộ Xây dựng phân tích rõ nguyên nhân chỉ tiêu cấp nước sinh hoạt còn thấp của thành phố - do đây là vùng nhiễm mặn – qua đó nêu phương hướng: địa phương cần xây dựng định hướng cấp nước với nguồn nước từ sông Hậu; có chương trình thoát lũ ngăn mặn, xây dựng đập ngăn mặn, bổ sung các kịch bản nước biển dâng vào Đề án.Về các mặt du lịch - dịch vụ - công nghiệp, các thành viên Hội đồng đều chung quan điểm: để khẳng định vị trí “ thành phố biển Tây” - vị trí mang tầm đối ngoại, Rạch Giá cần chú trọng gìn giữ và phát huy mối liên kết với Phú Quốc, Hà Tiên, với Cam - pu – chia và các nước ASEAN; có những chính sách phát triển du lịch gắn liền với bảo tồn khu đô thị truyền thống, cảnh quan thiên nhiên sông nước tươi đẹp.
Kết luận cuộc họp, Chủ tịch Hội đồng Thẩm định, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhất trí cùng toàn Hội đồng công nhận thành phố Rạch Giá hội tụ đầy đủ các điều kiện trở thành đô thị loại II, với điểm số trung bình 92,27 điểm. Tuy có tới 40/49 chỉ tiêu đạt và vượt mức quy định, song Rạch Giá cũng còn 6 chỉ tiêu đạt thấp và 3 chỉ tiêu chưa đạt. Do đó, Thứ trưởng lưu ý tỉnh và thành phố cần quan tâm khắc phục, vì chất lượng cuộc sống người dân, vì sự phát triển bền vững của thành phố sau khi được nâng loại, đồng thời để thành phố phát huy hơn nữa vai trò của một trong 04 đô thị động lực vùng ĐBSCL (Cần Thơ, Rạch Giá, Long Xuyên, Cà Mau). Địa phương cũng cần xác định chức năng các ngành kinh tế mũi nhọn; chú trọng tới yếu tố đặc thù về vị trí địa lý, về cảnh quan …để phát huy tối đa các tiềm năng lợi thế của mình, đặc biệt về du lịch và an ninh quốc phòng; chú trọng lồng ghép các giải pháp ứng phó biến đổi khí hậu và nước biển dâng trong công tác quy hoạch đô thị, xây dựng các công trình trong thành phố. Về công tác quản lý đô thị, Thứ trưởng lưu ý địa phương nhanh chóng xây dựng chương trình phát triển đô thị, chú ý xây dựng các công trình điểm nhấn; chú trọng các vấn đề quản lý kiến trúc cảnh quan đô thị, bảo vệ môi trường; có định hướng sử dụng đất nông nghiệp, bảo đảm nguồn cấp nước sạch cho thành phố; xây dựng và phát triển thành phố Rạch Giá thành một mắt xích trong chuỗi đô thị du lịch Cần Thơ - Rạch Giá - Hà Tiên - Phú Quốc và các nước trong khu vực Đông Nam Á.
Phòng TT-TL