Bộ Xây dựng nhận được kiến nghị của Đại biểu Quốc hội Trần Thị Thanh Hương - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang do Văn phòng Chính phủ chuyển đến với nội dung kiến nghị: "Để cải thiện, nâng cao điều kiện an toàn cho nhà ở, môi trường sống phù hợp hơn, tạo sinh kế bền vững cho người dân khu vực ngập lụt, sạt lở ven sông, kênh, rạch, ven biển vùng đồng bằng sông Cửu Long, thời gian qua Chính phủ đã cho chủ trương triển khai thực hiện 2 giai đoạn.
Theo thống kê nhu cầu thực hiện giai đoạn 3 năm 2018-2025 còn lại 62 dự án nhằm đảm bảo cho khoảng 17.800 hộ có chỗ ở an toàn, ổn định. Xuất phát từ tình hình thực tế tại đồng bằng sông Cửu Long hiện nay, nhất là trước những diễn biến phức tạp của biến đổi khí hậu, việc thực hiện các Quyết định số 714/2018/QĐ-TTg và Quyết định 319/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ không còn phù hợp cả về số lượng, mức hỗ trợ, mức cho vay. Hiện tại, một số trường hợp còn tồn đọng từ 2 giai đoạn trước vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Bên cạnh đó, các địa phương trong khu vực cũng không có điều kiện đảm bảo về ngân sách để triển khai thực hiện chương trình bố trí dân cư theo Quyết định số 590/2022/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, cử tri An Giang nói riêng và đồng bằng sông Cửu Long nói chung đề nghị Chính phủ xúc tiến ban hành chủ trương điều chỉnh hợp nhất, bổ sung những cơ chế, chính sách, kể cả hỗ trợ kinh phí sự nghiệp hằng năm giúp cho các tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long sớm triển khai đầu tư xây dựng các cụm, tuyến dân cư, nhà ở vùng ngập lũ, đáp ứng được nhu cầu di dời, ổn định đời sống cho các hộ khó khăn đang sinh sống trong vùng ngập lũ và các vùng có nguy cơ sạt lở nguy hiểm trước những diễn biến phức tạp của tình hình biến đổi khí hậu hiện nay”.
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có công văn 4400/BXD-QLN ngày 03/10/2023 trả lời như sau:
Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long được triển khai thực hiện từ năm 2001 đến nay. Trong các giai đoạn trước, nguồn vốn xây dựng Chương trình chủ yếu bằng ngân sách trung ương, đã xây dựng được 976 dự án, trong đó có 857 cụm, tuyến dân cư và 119 bờ bao khu dân cư có sẵn đã đảm bảo cho khoảng 191.000 hộ, với gần 1 triệu người dân vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long được sống an toàn ổn định. Riêng tỉnh An Giang đã xây dựng được 244 cụm, tuyến dân cư với tổng số hộ theo quy hoạch là 41.729 hộ, đến nay có khoảng 40.000 hộ đã xây dựng nhà ở.
Giai đoạn 2018-2025, được triển khai theo Quyết định số 714/QĐ-TTg ngày 14/6/2018 và Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 01/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó: (1) đã quy định cụ thể việc xử lý những tồn tại ở các giai đoạn trước; (2) về đầu tư xây dựng cụm tuyến dân cư mới thì các địa phương phải chủ động cân đối, bố trí nguồn vốn từ ngân sách địa phương hoặc xã hội hóa việc xây dựng cụm tuyến dân cư theo hình thức đối tác công tư – PPP để đầu tư xây dựng bổ sung các cụm, tuyến dân cư mà không còn sự hỗ trợ của Ngân sách trung ương như giai đoạn trước. Do không tự cân đối được nguồn vốn; đồng thời, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư năm 2020 đã quy định dừng triển khai dự án mới áp dụng loại hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT), sau hơn 5 năm triển khai thực hiện, không có dự án mới nào được đầu tư theo Chương trình này.
Tuy nhiên, có một số địa phương trong vùng (trong đó có tỉnh An Giang) đã lồng ghép việc di dời người dân đang sinh sống tại các khu vực sạt lở, khu vực thường xuyên ngập lũ thuộc đối tượng của Quyết định số 714/QĐ-TTg vào các Chương trình có sự hỗ trợ từ ngân sách trung ương để đảm bảo người dân có chỗ ở đảm bảo an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, cụ thể như: Quyết định số 590/QĐ-TTg ngày 18/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Bố trí dân cư các vùng: thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để hoàn thiện dự thảo Thông tư hướng dẫn một số nội dung thực hiện Quyết định số 590/QĐ-TTg. Nội dung chủ yếu của dự thảo Thông tư bao gồm: Bố trí dân cư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, lập dự án đầu tư, phương án bố trí dân cư xen ghép, kế hoạch, chính sách hỗ trợ nguồn vốn thực hiện và quy trình bố trí ổn định dân cư.
Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh An Giang đang triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021- 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025 do Ủy ban Dân tộc chủ trì; Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 tại Quyết định số 896/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì. Vì vậy, Bộ Xây dựng đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang theo thẩm quyền nghiên cứu lồng ghép hỗ trợ chỗ ở ổn định cho các hộ dân thuộc đối tượng Chương trình cụm tuyến dân cư vượt lũ theo Quyết định số 714/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 4400/BXD-QLN.