Pháp luật về nhà ở (Luật Nhà ở năm 2014 và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội) đã có quy định về đầu tư xây dựng nhà ở xã hội (bao gồm các khu nhà ở dành cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp) bằng vốn ngân sách nhà nước để cho thuê, cho thuê mua (Điều 53 của Luật Nhà ở); việc cân đối bố trí nguồn vốn từ ngân sách nhà nước để thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội được Chính phủ giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành Trung ương (khoản 1 và khoản 2 Điều 29 của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP).
Mặt khác, pháp luật về nhà ở cũng đã quy định về việc hỗ trợ kinh phí xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi khu nhà ở xã hội nói chung và khu nhà ở dành cho công nhân lao động tại các khu công nghiệp nói riêng. Cụ thể là: “Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh thực hiện hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng nhà ở xã hội; trường hợp xây dựng nhà ở xã hội để cho thuê thì được hỗ trợ toàn bộ kinh phí này” (điểm d khoản 1 Điều 58 Luật Nhà ở và khoản 4 Điều 9 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ).
Để thúc đẩy việc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho người có thu nhập thấp (trong đó có đối tượng là công nhân lao động tại các khu công nghiệp), ngày 25/01/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-TTg về đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội. Theo đó, các Bộ, ngành và Tỉnh ủy, Thành ủy, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải có quyết tâm và xác định việc phát triển nhà ở xã hội, nhất là nhà ở cho công nhân là một nhiệm vụ chính trị, trong đó chính quyền địa phương là cấp quyết định sự thành công của chương trình phát triển nhà ở xã hội, nhất là nhà ở cho công nhân. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các địa phương phải có các cơ chế, giải pháp cụ thể để hỗ trợ, khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp tích cực tham gia phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn…; phải bố trí nguồn lực hợp lý để đầu tư các cơ sở hạ tầng thiết yếu như: trường học, nhà trẻ, cơ sở khám chữa bệnh, sinh hoạt cộng đồng, văn hoá, thể dục, thể thao,... trong và ngoài các dự án nhà ở xã hội, đặc biệt là tại các khu vực có đông công nhân và người lao động.
Hiện nay, việc cân đối nguồn vốn từ ngân sách Trung ương giai đoạn 2016-2020 để thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội đang rất khó khăn. Trong Chỉ thị số 03, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm báo cáo Chính phủ bổ sung Chương trình nhà ở xã hội vào danh mục các chương trình ưu tiên sử dụng vốn ngân sách Trung ương để Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội bổ sung vào Nghị quyết số 1023/NQ-UBTVQH13 ngày 28/8/2015 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020. Trên cơ sở đó để Thủ tướng Chính phủ bổ sung Quyết định số 40/2015/QĐ-TTg ngày 14/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020.
Qua theo dõi, tổng hợp cho thấy trên địa bàn tỉnh Hà Nam và tỉnh Bắc Giang có nhiều khu công nghiệp, nhiều công nhân lao động đang rất khó khăn về nhà ở, do đó Bộ Xây dựng nhận thấy việc đề xuất hỗ trợ kinh phí để xây dựng khu nhà ở cho công nhân lao động là rất cần thiết. Đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội của tỉnh Hà Nam và tỉnh Bắc Giang báo cáo Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh để chỉ đạo UBND tỉnh xem xét, quyết định việc hỗ trợ kinh phí từ nguồn ngân sách của địa phương để đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân theo quy định của pháp luật về nhà ở. Trường hợp nguồn ngân sách của Tỉnh không có khả năng hỗ trợ kinh phí thì UBND tỉnh báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư để được xem xét, hỗ trợ theo quy định của Luật Đầu tư công.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 464/BXD-QLN.