Mục tiêu đề tài:
Quy hoạch xây dựng đô thị ngày càng đóng một vai trò hết sức quan trọng trong quá trình lập dự báo phát triển, trong công tác quản lý đô thị và lập các dự án chuyên ngành, đảm bảo cho sự phát triển bền vững của đô thị. Các đô thị hình thành theo quy hoạch thực sự tạo nên bộ mặt mới cho đất nước và là một trong các động lực đóng góp vào sự giàu mạnh của Việt Nam trên con đường hội nhập với quốc tế.
Ở Việt Nam, đa số các đô thị, đặc biệt là các đô thị xây dựng mới, đều được xây dựng và phát triển theo các đồ án quy hoạch xây dựng do các đơn vị tư vấn quy hoạch xây dựng lập và đã được các cấp chính quyền phê duyệt, thực sự đã góp phần đáng kể trong công cuộc xây dựng các thành phố, thị xã trên toàn quốc to lớn, hiện đại và đẹp hơn.
Mặc dù vậy, tình hình xây dựng hiện nay ở các đô thị nói chung còn nhiều lộn xộn. Công trình trong đô thị xây dựng còn manh mún và thiếu kiểm soát về mặt đứng, về thẩm mỹ và cảnh quan chung của đô thị. Thậm chí, nhiều công trình xây dựng không theo giấy phép xây dựng; kiến trúc công trình, nhà ở nhiều kiểu dáng khác nhau và chắp vá; đô thị thiếu sự quản lý chặt chẽ trong xây dựng… Tất cả những vấn đề đó đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến diện mạo của đô thị trong quá trình xây dựng và phát triển.
Việt Nam hiện nay đang trong quá trình đổi mới, mô hình kinh tế xã hội cũng có nhiều thay đổi. Phương pháp luận, lý thuyết quy hoạch trong các đồ án của ngành quy hoạch từ trước đến nay vẫn kế thừa từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung. Nếu không kịp thời đổi mới theo nền kinh tế của đất nước hiện nay đang phát triển theo cơ chế thị trường, có định hướng tới xu thế toàn cầu hoá, thì các đồ án quy hoạch càng ngày càng rời xa với thực tế phát triển ở các đô thị nông thôn Việt Nam. Ngành quy hoạch cần bổ sung thêm kiến thức, phương pháp luận, lý thuyết quy hoạch mới của thế giới để tiếp cận với những thay đổi về kinh tế và xã hội của đất nước, từ nền kinh tế tập trung chuyển sang kinh tế thị trường có định hướng XHCN, chuẩn bị cho công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập với thế giới bên ngoài của Việt Nam.
Về mặt quản lý xây dựng tại địa phương, nếu không gắn liền công tác quy hoạch với quản lý xây dựng và đề xuất được các giải pháp hữu hiệu, thực tiễn nhằm cải tiến phương thức quản lý cũ, các đô thị vẫn còn tiếp diễn tình trạng xây dựng bừa bãi, lộn xộn, không theo quy hoạch đã đề ra…
Chính vì vậy, công tác nâng cao năng lực quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng đô thị của Việt Nam lại càng có ý nghĩa quan trọng. Cần phải đánh giá lại thực trạng công tác xây dựng và quy hoạch hiện nay ở các đô thị để thấy được những vấn đề tồn tại; Giới thiệu các phương pháp quy hoạch mới của nước ngoài và kiến nghị áp dụng vào hoàn cảnh, điều kiện của Việt Nam; Cải tiến quy trình phương pháp lập quy hoạch xây dựng đô thị hiện nay; Đánh giá năng lực của các cơ quan đơn vị tư vấn chuyên lập quy hoạch xây dựng; điều chỉnh và bổ sung các văn bản, chính sách về quy hoạch xây dựng và quản lý quy hoạch xây dựng đô thị, nhằm giúp cho công tác lập quy hoạch xây dựng và quản lý quy hoạch xây dựng đô thị ở các địa phương đi vào trật tự, quản lý tốt hơn đô thị theo hướng phát triển bền vững.
Mục tiêu chung của đề tài là:
Đáp ứng chiến lược của Đảng và Chính phủ nhằm phát triển bền vững đô thị của Việt Nam, đưa đất nước tiến tới một nền công nghiệp hoá - hiện đại hoá vào năm 2020.
Mục tiêu cụ thể của đề tài là:
Đề ra các giải pháp nâng cao năng lực thiết kế và quản lý các cơ quan làm công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng đô thị, khắc phục được những bất cập hiện tại trong các đồ án quy hoạch và thực tế quản lý xây dựng, đáp ứng chiến lược phát triển bền vững cho các đô thị và nông thôn trong thời kỳ công nghiệp hoá - hiện đại hoá và hội nhập.
Nội dung đề tài:
Chương I: Đánh giá hiện trạng quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng.
Chương II: Một số phương pháp quy hoạch mới ở nước ngoài và nghiên cứu áp dụng ở Việt Nam.
Chương III: Đổi mới quy trình thiết kế quy hoạch đô thị.
Chương IV: Giải pháp nâng cao năng lực cán bộ làm công tác thiết kế quy hoạch.
Chương V: Hệ thống văn bản quy hoạch xây dựng đô thị.
Kết quả đề tài:
Kết quả nghiên cứu của đề tài được xếp loại xuất sắc.
Sản phẩm của đề tài gồm 6 báo cáo và 1 phụ lục như sau:
- Báo cáo Tổng hợp đề tài.
- Tập 1: Báo cáo Đánh giá thực trạng xây dựng đô thị, lập quy hoạch xây dựng và quản lý quy - hoạch xây dựng.
- Tập 2: Tài liệu Giới thiệu một số phương pháp mới lập quy hoạch xây dựng đô thị ở nước ngoài.
- Tập 3: Báo cáo Nghiên cứu đề xuất đổi mới quy trình thiết kế quy hoạch xây dựng đô thị.
- Tập 4: Báo cáo Đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực cán bộ làm công tác thiết kế quy hoạch.
- Tập 5: Báo cáo Đề xuất sửa đổi, điều chỉnh một số các văn bản quy định về quản lý quy hoạch xây dựng đô thị.
- Tập phụ lục.
Chủ nhiệm đề tài: KTS. Trần Ngọc Chính
Theo Viện Kiến trúc, Quy hoạch Đô thị và Nông thôn