Trong 3 ngày 9 - 11/12 Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Hồng Quân đã có chuyến đi thăm và làm việc với lãnh đạo 5 tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Cà Mau và kiểm tra công tác thi công tại thực địa cụm công trình trọng điểm Khí - Điện - Đạm Cà Mau.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân người chỉ tay kiểm tra hiện trường Dự án Khí - Điện - Đạm Cà Mau sáng 11/12/2005. Ảnh: Lê Văn Tới
Trong chuyến đi, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân đã giải đáp ngay những vướng mắc trong việc quản lý xây dựng, nhà ở và góp ý về việc thực hiện quy hoạch xây dựng tại các địa phương này.
Chỉ có 3 ngày - một thời gian khá gấp khi phải vừa đi thực tế vừa làm việc với lãnh đạo của 5 tỉnh, các Sở liên quan về các lĩnh vực quản lý xây dựng trên địa bàn; trao đổi với các địa phương về việc triển khai thực hiện Luật Xây dựng và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành; về quản lý kiến trúc quy hoạch xây dựng, hạ tầng đô thị, phát triển nhà ở, hoạt động cấp phép xây dựng, quản lý chất lượng công trình xây dựng, quản lý chi phí xây dựng, phát triển nguồn nhân lực, cải cách thủ tục hành chính… chuyến đi của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Hồng Quân thật vô cùng khẩn trương. Ngay điểm dừng chân đầu tiên là bến phà Rạch Miễu tỉnh Bến Tre, Bộ trưởng đã xuống xuồng, đến kiểm tra các mố cầu Rạch Miễu vừa nghe báo cáo về tiến độ thực hiện công trình giao thông có ý nghĩa quan trọng này của vùng ĐBSCL.
Tại các tỉnh, Bộ trưởng đã nghe báo cáo về tình hình quản lý xây dựng trên địa bàn như quản lý kiến trúc quy hoạch xây dựng, đầu tư xây dựng trước và sau khi có Luật Xây dựng, công tác triển khai Luật Xây dựng, quản lý hạ tầng đô thị, cải cách hành chính, quản lý và phát triển nhà, quản lý vật liệu xây dựng, quản lý xây dựng... Tuy mỗi tỉnh có đặc thù, có tiềm năng kinh tế và mức độ phát triển đô thị khác nhau nhưng đều có những vướng mắc chung về công tác quản lý xây dựng. Theo Giám đốc Sở Xây dựng Bến Tre, điều kiện của các đơn vị tư vấn, cơ quan quản lý, thực hiện công tác xây dựng còn yếu kém dẫn tới chất lượng công trình thấp. Việc phân cấp quản lý tới các phường, xã theo Luật Xây dựng gặp khó khăn bởi trình độ của cán bộ cơ sở chủ yếu chỉ ở mức trung cấp, trong khi đó lại phải kiêm nhiệm các vấn đề về địa chính, môi trường…
Giám đốc Sở Xây dựng Trà Vinh cho biết, vốn cho công tác lập và triển khai thực hiện quy hoạch ở địa phương còn hạn chế. Nhiều địa điểm cần thiết phải lập quy hoạch để quản lý xây dựng và kêu gọi đầu tư chưa được làm kịp thời. Đặc biệt nhiều đồ án quy hoạch đã được lập nhưng không có vốn để triển khai.
Tương tự, Giám đốc Sở Xây dựng Sóc Trăng đề nghị Bộ sớm có thông tư hướng dẫn liên quan đến thiết kế đô thị, quy định về quản lý kiến trúc, cảnh quan môi trường đô thị và quy định về quản lý hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Theo đơn vị này, bản đồ khảo sát địa hình phục vụ lập đồ án quy hoạch xây dựng thường không trùng khớp với bản đồ địa chính, vì vậy Bộ nên quy định thống nhất nguồn cung cấp dữ liệu để thống nhất quản lý giữa ngành Xây dựng và ngành Tài nguyên môi trường.
Giám đốc Sở Xây dựng Bạc Liêu cho rằng, khi triển khai Nghị định 16, địa phương gặp 2 vấn đề khó khăn. Thứ nhất là việc cấp phép xây dựng tạm với thời gian theo quy định là thời gian còn lại của quy hoạch được duyệt và thời gian tối đa của một đồ án quy hoạch là 3 năm, nếu không điều chỉnh được thì phải huỷ bỏ. Như vậy, việc cấp phép xây dựng tạm thời tối đa cũng chỉ là 3 năm, nhưng Nghị định 16 lại không quy định rõ quy mô công trình xây dựng tạm. Thứ hai, việc chứng nhận phù hợp chất lượng công trình xây dựng. Hiện các đơn vị tư vấn của địa phương có đủ chức năng, máy móc nhưng không đủ điều kiện năng lực để thực hiện công việc do phải thuê tư vấn ở các nơi, nhưng đối với công trình đã xây dựng xong thì họ không nhận làm tư vấn do không có đủ thông tin về chất lượng công trình. Mặt khác, kinh phí cấp giấy chứng nhận này quá thấp so với trách nhiệm của tư vấn phải làm nên đơn vị tư vấn không quan tâm để thực hiện.
Giải đáp những ý kiến của các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân chỉ rõ, việc quy hoạch xây dựng cần phải nhìn nhận đó là công tác của người lãnh đạo. Quy hoạch xây dựng là quy hoạch vật thể. Điều này khác với quy hoạch kinh tế - xã hội và phải được thể hiện rõ trên bản vẽ. Do vậy, việc lãnh đạo địa phương quan tâm là yếu tố quan trọng. Ví dụ quy hoạch thị xã thì Chủ tịch UBND thị xã phải quan tâm. Quy hoạch phải đi trước một bước - Bộ trưởng nhấn mạnh. Về quản lý nhà ở, theo Bộ trưởng, hiện Luật Nhà ở đã được Quốc hội thông qua. Vấn đề là công tác triển khai thực hiện tại cơ sở. Trong chức năng nhiệm vụ của mình, Sở Xây dựng là cơ quan tư vấn giúp chính quyền tỉnh triển khai để nhanh chóng đưa Luật vào cuộc sống.
Đối với việc quản lý xây dựng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân nhấn mạnh đến 3 vấn đề. Thứ nhất là năng lực của các địa phương. Theo đó, hoạt động xây dựng là hoạt động chuyên môn và mang tính chuyên nghiệp. Luật đã quy định về chứng chỉ hành nghề cho những người làm nghề có đủ năng lực và không cấp cho các tổ chức. Vấn đề là các địa phượng phải lập ra những hội đồng xét duyệt và hội đồng này phải linh hoạt để đánh giá đúng. Việc xem xét hồ sơ, nếu đủ thì phải cấp. Riêng những người làm nghề ở vùng sâu, vùng xa có trình độ cao đẳng, trung cấp mà có đủ kinh nghiệm, năng lực thì cũng phải linh hoạt cấp cho họ. Thứ hai, Nghị định 16 đã phân cấp mạnh đến cơ sở. Các đơn vị phải hiểu tinh thần của Nghị định là phân cấp trách nhiệm và quyền hạn cho chủ đầu tư nhưng lại đề cao vai trò quản lý Nhà nước. Ví dụ khâu thẩm định thiết kế cơ sở. Khi chủ đầu tư xây dựng công trình ở vùng nào thì phải trình với đơn vị quản lý của vùng đó và chỉ phải trình thiết kế cơ sở cũng như tư cách pháp nhân. Thứ ba là hồ sơ thủ tục xây dựng, các địa phương phải phân biệt thủ tục quản lý đầu tư xây dựng và thủ tục quản lý của nhà đầu tư.
Nguồn tin: Báo Xây dựng, số 99, ngày 13/12/2005