Bộ Xây dựng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh An Giang gửi tới Quốc hội sau Kỳ họp thứ 11 do Ban Dân nguyện của Quốc hội chuyển đến theo công văn số 92/BDN ngày 06/4/2021 với nội dung kiến nghị: “Cử tri đánh giá cao Chính phủ đã quan tâm xây dựng nhiều cụm, tuyến dân cư giúp cho người dân ở các vùng thiên tai, lũ lụt, sạt lở ổn định nơi ở, nhưng hiện nay vẫn còn nhiều người dân sống theo kênh, rạch còn tiềm ẩn nguy cơ bị mất nhà, nguy hiểm đến tính mạng do bị lũ, sạt lở nên cử tri đề nghị thay đổi tư duy trong quy hoạch dân cư ở đồng bằng sông Cửu Long với định hướng là xây dựng cụm dân cư tập trung (không bố trí theo tuyến dân cư) để có thể phát triển song song các thiết chế khác để đảm bảo về an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe, sinh hoạt văn hóa, ....”.
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng đã có công văn 1670/BXD-QLN trả lời như sau:
Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long được triển khai thực hiện từ năm 2001-2015 với tổng số 976/977 dự án đã hoàn thành (đạt tỷ lệ 99,9%), trong đó có 857 cụm, tuyến dân cư và 119 bờ bao khu dân cư có sẵn đã đảm bảo cho khoảng 191.000 hộ, với gần 1 triệu người dân vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long được sống an toàn ổn định. Riêng tỉnh An Giang đã xây dựng được 244/244 cụm, tuyến dân cư (đạt tỷ lệ 100%) với tổng số hộ theo quy hoạch là 41.729 hộ, đến nay có khoảng 40.000 hộ đã xây dựng nhà ở.
Để hoàn thiện đồng bộ và phát huy hiệu quả các giai đoạn trước của Chương trình; đồng thời, để triển khai nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 của Chính phủ về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, Bộ Xây dựng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 714/QĐ-TTg ngày 14/6/2018 về phê duyệt, điều chỉnh, bổ sung một số cơ chế, chính sách thuộc Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long và Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 01/3/2020 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 714/QĐ-TTg. Theo các Quyết định nêu trên, Chương trình tiếp tục được thực hiện trong giai đoạn 2018-2025; nguồn vốn đầu tư xây dựng do địa phương chủ động cân đối, bố trí nguồn vốn từ ngân sách địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện.
Về việc quy hoạch dân cư tại các cụm, tuyến dân cư ở vùng đồng bằng sông Cửu Long với định hướng là xây dựng khu dân cư tập trung để có thể phát triển song song các thiết chế khác để đảm bảo về an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe, sinh hoạt văn hóa... như kiến nghị của tỉnh An Giang đã được quy định cụ thể tại một số Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ chế, chính sách của Chương trình, cụ thể như: Khoản 3 Điều 4 của Quyết định số 173/2001/QĐ-TTg ngày 06/11/2001 về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2001-2005 (giai đoạn 1); Khoản 2 Điều 1 của Quyết định số 1151/QĐ-TTg ngày 26/8/2008 về phê duyệt bổ sung các dự án đầu tư (giai đoạn 2) thuộc Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long; Khoản 1 Điều 1 Quyết định số 714/QĐ-TTg ngày 14/6/2018 về việc phê duyệt, điều chỉnh, bổ sung một số cơ chế, chính sách thuộc Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2018-2020. Theo các Quyết định nêu trên, Ủy ban nhân dân các tỉnh có trách nhiệm: (1) Thực hiện quy hoạch, lựa chọn địa điểm xây dựng các cụm, tuyến dân cư phù hợp với tập quán sinh hoạt, việc đi lại và làm ăn, sinh sống của người dân, các quy định về nguồn tài nguyên nước, quy hoạch các điểm thu gom và chôn lấp rác thải; bố trí xây dựng các công trình vệ sinh môi trường và các điểm hoạt động sản xuất kinh doanh phù hợp trong cụm, tuyến nhằm tạo việc làm cho người dân sinh sống trong khu vực này; (2) Thực hiện đầu tư theo nguyên tắc huy động từ nhiều nguồn vốn, kết hợp giữa nhà nước và nhân dân cùng làm; lồng ghép các chương trình liên quan khác tại địa phương để tạo điều kiện cho các hộ gia đình đang sinh sống trong cụm, tuyến dân cư có việc làm ổn định, phù hợp, bảo đảm yên tâm sinh sống tại nơi ở mới.
Như vậy, việc xây dựng cụm dân cư tập trung hay tuyến dân cư phải phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và địa lý của từng khu vực và do địa phương chủ động quyết định thực hiện để di dời người dân vùng ngập lũ hoặc khu vực sạt lở vào ở.
Trung tâm Thông tin
Nguồn: Công văn 1670/BXD-QLN.