Hiện nay, Bắc Ninh có 10/16 KCN hoạt động với diện tích cho thuê hơn 2.236 ha, thu hút 1.720 dự án thứ cấp và hơn 300.000 lao động đến sinh sống làm việc tại tỉnh. Việc thu hút nguồn lao động ngoại tỉnh đã tạo sức ép rất lớn về kết cấu hạ tầng, an sinh xã hội, nhất là vấn đề nhà ở. Tuy nhiên, với sự chủ động trong công tác quy hoạch, thực hiện các giải pháp của Chính phủ, tỉnh rút ra những bài học kinh nghiệm để phát triển nhà ở xã hội, giúp người dân, công nhân ngoại tỉnh có chỗ ở ổn định.
Ông Nguyễn Việt Hùng, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Đến nay, toàn tỉnh có 47 dự án nhà ở xã hội đã và đang thực hiện với tổng diện tích đất 148,87 ha, tổng diện tích sàn hơn 3,916 triệu m2. Cụ thể, có 21 dự án nhà ở công nhân với tổng diện tích sử dụng đất 106 ha, tổng diện tích sàn hơn 2,389 triệu m2, tương ứng với 29.364 căn hộ. Hiện 7 dự án hoàn thành và hoàn thành một phần khoảng 444.000 m2 sàn, tương ứng với 5.252 căn hộ. Về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, toàn tỉnh có 26 dự án đã và đang triển khai, tổng diện tích sử dụng đất 42,87 ha; tổng diện tích sàn hơn 1,527 triệu m2 với 15.638 căn hộ. Hiện có 21 dự án hoàn thành và hoàn thành 1 phần; tổng diện tích hoàn thành 1,188 triệu m2, tương đương với 12.140 căn hộ. Với việc triển khai hiệu quả các dự án nhà ở xã hội, hàng chục nghìn người dân, công nhân lao động tại các KCN tập trung Tiên Sơn, Yên Phong, Quế Võ, Thuận Thành II… được tiếp cận, sử dụng quỹ nhà xã hội để “an cư lạc nghiệp”. Hơn nữa, các dự án nhà ở xã hội cao tầng còn tạo ra cảnh quan, không gian kiến trúc hiện đại; góp phần hoàn thiện hệ thống hạ tầng và đẩy mạnh tốc độ đô thị hóa tại các địa phương.
Có được kết quả này là do tỉnh thực hiện hiệu quả các chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội theo quy định tại Luật nhà ở, Nghị định số 100/2015 và 49/ 2021/ NĐ-CP của Chỉnh phủ bao gồm: Dành 20% tổng diện tích đất ở đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án nhà ở xã hội để đầu tư xây dựng nhà ở thương mại nhằm bù đắp chi phí đầu tư, góp phần giảm giá bán, giá cho thuê, mua nhà ở xã hội và giảm kinh phí dịch vụ quản lý, vận hành nhà ở xã hội sau đầu tư. Áp dụng miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với diện tích đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Thực hiện chính sách miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế; được vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng. Ngoài ra, các chủ đầu tư còn được UBND tỉnh hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng nhà ở xã hội (trường hợp xây dựng nhà ở xã hội để cho thuê thì được hỗ trợ toàn bộ kinh phí; trường hợp xây dựng nhà ở cho công nhân được hỗ trợ 50% chi phí).
Trong quá trình thực hiện phát triển nhà ở xã hội, tỉnh rút ra các bài học kinh nghiệm quý giá. Trước hết, cần phải tạo lập quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội. Việc bố trí quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội trong các đồ án quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn, quy hoạch xây dựng KCN, khu nghiên cứu đào tạo được tỉnh thực hiện nghiêm túc theo các quy định của Nghị định Chính phủ. Trong giai đoạn 2021 - 2025, quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội được xác định trong các đồ án quy hoạch chi tiết đã để dành (20%) là khoảng 37,57 ha. Tiếp đến là chính sách hỗ trợ đầu tư hạ tầng trong và ngoài dự án nhà ở xã hội nhà ở công nhân. Ngoài các chính sách hỗ trợ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội do Trung ương ban hành, HĐND tỉnh còn ban hành Nghị quyết về chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân.
Theo chương trình phát triển nhà ở tỉnh Bắc Ninh đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2030, tổng diện tích nhà ở xã hội tăng thêm giai đoạn 2022 - 2025 tăng khoảng 2,165 triệu m2 sàn và cần bố trí 69,08 ha đất để xây dựng nhà ở xã hội; giai đoạn 2026 - 2030 tăng thêm 3,035 triệu m2 sàn và cần bố trí 75,09 ha đất để xây dựng nhà ở xã hội. Mục tiêu này đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các ngành chức năng, địa phương trong phát triển nhà ở xã hội. Tin rằng với những nguồn lực, lợi thế và kinh nghiệm sẵn có, Bắc Ninh tiếp tục đạt nhiều kết quả tích cực trên lĩnh vực phát triển nhà ở xã hội, nhất là nhà ở cho công nhân, đáp ứng mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương.