Sáng 12/9, tại Hà Nội, Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức Tọa đàm "Phát triển nhà ở xã hội trong bối cảnh chính sách mới".
Quang cảnh Toạ đàm (Ảnh: HNV)
Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân Phạm Thị Thanh Huyền cho biết, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm tới việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người dân, nhất là nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp. Tính đến nay, cả nước đã hoàn thành xây dựng 195.000 căn nhà ở xã hội và có khoảng 374.000 căn đã được chấp thuận đầu tư và khởi công, cấp phép xây dựng.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác phát triển nhà ở xã hội vẫn còn một số hạn chế. Trong đó phải kể đến việc nguồn cung nhà ở xã hội còn hạn chế so với nhu cầu thực tế, hầu hết các địa phương không đạt chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội đặt ra. Giá nhà ở xã hội cao so với thu nhập của đối tượng thụ hưởng. Tỷ lệ quỹ đất dành cho phát triển nhà ở xã hội khu vực đô thị thấp. Nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho các chương trình tín dụng ưu đãi nhà ở xã hội còn thấp, chưa huy động được mạnh mẽ nguồn lực xã hội tham gia.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu điều phối Toạ đàm (Ảnh: HNV)
Các chính sách mới là động lực cho nhà ở xã hội
Nhằm đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác phát triển nhà ở xã hội, góp phần giải quyết cơ bản nhu cầu nhà ở cho người dân, tháng 5 vừa qua, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị 34/CT-TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển nhà ở xã hội trong tình hình mới. Chỉ thị 34 đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, sẽ hoàn thành xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp tại khu vực đô thị.
Hai diễn giả tại Toạ đàm (Ảnh: HNV)
Trước đó, tại Kỳ họp tháng 10/2023, Quốc hội Khóa XV đã thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi) với nhiều chính sách đột phá, đồng bộ để phát triển nhà ở xã hội, trước hết là nhằm thực hiện Chương trình phát triển tối thiểu 1 triệu căn nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021 – 2030. Tháng 7 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định 100/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở năm 2023 về phát triển và quản lý nhà ở xã hội.
Có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024, Luật Nhà ở năm 2023 và Nghị định 100 sẽ giúp khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực tiễn phát triển và quản lý nhà ở xã hội; có nhiều chính sách ưu đãi hơn cho doanh nghiệp phát triển dự án nhà ở xã hội; tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính cho các chủ thể liên quan, gồm cả chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người thụ hưởng. Điều quan trọng là phải nhanh chóng đưa các chính sách, quy định mới này vào cuộc sống.
Ban tổ chức cùng các diễn giả chính của Toạ đàm (Ảnh: HNV)
Đặc biệt, tại Kỳ họp vào tháng 10 tới đây, Quốc hội sẽ thảo luận về Báo cáo giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”. Đây là một trong hai chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội trong năm 2024. Trong đó, với nhà ở xã hội, mục đích giám sát là đánh giá khách quan, toàn diện tình hình và kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023. Không chỉ xác định các kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân, cuộc giám sát còn nhằm rút ra bài học kinh nghiệm và đề xuất giải pháp hoàn thiện chính sách, pháp luật về phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới.
Tin ở sự khả thi của Đề án 1 triệu nhà ở xã hội
Nhấn mạnh, từ chính sách đến thực thi luôn có khoảng cách và quy định tốt mới chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ là các quy định đó phải được triển khai kịp thời, mang lại hiệu quả mong đợi. Do đó, cần thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư nhà ở xã hội, triển khai dự án nhanh hơn để có thêm nguồn cung và người thụ hưởng cũng dễ dàng hơn trong việc tiếp cận nhà ở xã hội, hoàn thiện thủ tục giấy tờ.
Tại Tọa đàm, các đại biểu đã làm rõ những điểm mới, phân tích tác động các quy định mới về nhà ở xã hội trong Luật Nhà ở năm 2023 và Nghị định 100/2024/NĐ-CP về quản lý, phát triển nhà ở xã hội. Đặc biệt, các đại biểu tiếp tục phản ánh về những vướng mắc chưa được tháo gỡ ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng nhà ở xã hội và tiếp cận nhà ở xã hội, từ đó đề xuất các giải pháp, chính sách nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về phát triển nhà ở xã hội.
Theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng Hà Quang Hưng, Luật Nhà ở 2023 và Nghị định 100 có hiệu lực từ 1/8/2024. Trong đó, việc tổ chức triển khai thực hiện đầu tiên là hướng dẫn quán triệt các văn bản pháp luật, ngay từ giữa tháng 8, Bộ Xây dựng đã tổ chức hội nghị quán triệt toàn quốc, tiếp theo sẽ hướng dẫn cụ thể hơn, từ đó, góp phần thực hiện đúng, đủ quy định và bài bản.
Chia sẻ tại sự kiện, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Địa ốc Hoàng Quân Trương Anh Tuấn thông tin, doanh nghiệp đang triển khai 20 dự án nhà ở xã hội và dự kiến 2024 sẽ hoàn thành 5 dự án.
Vị đại diện doanh nghiệp này nhấn mạnh, Luật Nhà ở và Nghị định 100 là điều kiện đủ thực hiện tối thiểu 1 triệu nhà ở xã hội như mục tiêu đề ra, nhất là với hệ thống nhà lưu trú công nhân sẽ góp phần giảm thiểu nhà tạm.
“Chưa bao giờ khách hàng tìm hiểu sâu như bây giờ về sản phẩm công ty cung cấp. Đây là điểm rất tích cực, biểu hiện của việc chính sách sẽ đi vào cuộc sống theo hướng tích cực” - ông Tuấn nói.
Cũng theo Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Địa ốc Hoàng Quân Trương Anh Tuấn, dù chính sách có hoàn thiện đến đâu vẫn có lỗ hổng và nhịp hẫng thực tiễn nhưng có tính đến gỡ khó ở phần lợi nhuận, hỗ trợ cho thuê với nhà lưu trú công nhân và nhà đầu tư thứ cấp KCN được quyền mua, sẽ là giải pháp gỡ khó vốn, làm động lực thu hút doanh nghiệp đầu tư mạnh vào nhà ở xã hội.
Bổ sung về tín dụng nhà ở xã hội, Phó trưởng Ban Chính sách tín dụng, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Lê Văn Tuấn cho biết, đã có các quy định nới quy định. “Ngân hàng luôn quan tâm nguồn cung và khách hàng nhưng do thiếu dự án và khách hàng không đủ điều kiện. Chúng tôi có thể đi 1/3 chặng đường hoặc nhanh hơn với gói 30.000 tỷ đồng và nếu hết có thế tự chủ động thêm vốn với điều kiện đảm bảo nguồn cung và khách hàng đáp ứng đủ điều kiện” - ông Lê Văn Tuấn cho hay.
Ủy viên Ủy ban Tài chính, Ngân sách Hoàng Văn Cường bày tỏ tin tưởng, chính sách mới đã tạo ra hành lang pháp lý cơ bản đáp ứng mong muốn mở rộng cơ hội tiếp cận nhà ở, nới lỏng quy định về nhà ở xã hội hơn.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Phan Đức Hiếu cho rằng chính sách cơ bản ngày càng tiệm cận thực tế, quan trọng là thực hiện đến đâu và như thế nào để nhà ở xã hội thực sự khả thi với người nghèo, người có thu nhập thấp./.